Ateşkes anlaşması için İsrail’den ‘tüm rehinelerin geri verilmesi’ koşulu

Hamas kaynakları Pazartesi günü, Mısır ve Katar’dan gelen son ateşkes ve rehine takası teklifini kabul ettiklerini açıklamıştı.

Teklif Hamas’ın, 20 kadarının hayatta olduğu tahmin edilen 50 İsrailli rehinenin yarıya yakınının israil’e geri verilmesini ve İsrail hapishanelerindeki bazı Filistinli tutukluların salıverilmesini öngörüyor.

İsrail hükümetinin planı değerlendirdiği belirtilse de İsrail hükümet sözcüsü David Mencer BBC’ye yaptığı açıklamada “parçalı planlarla ilgilenmediklerini” belirterek, tüm rehinelerin geri verilmesi koşulunu yineledi.

Mencer “İşler artık değişti, Başbakan [Netanyahu] Gazze’nin geleceği için bir plan ortaya koydu” dedi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ofisinden İsrailli gazetecilere yapılan son açıklamada da “Politikamız değişmedi. Kabinenin savaşı sona erdirmek için belirlediği prensiplere uygun olarak, 50 rehinenin hepsi serbest bırakılmalı. Hamas’ı yenilgiye uğratmamıza çok az kaldı ve hiçbir rehineyi geride bırakmayacağız” denildi.

Başbakanlık ofisi geçen hafta da, ancak tüm rehinelerin tek seferde bırakılması koşuluyla bir anlaşmayı kabul edebileceklerini açıklamıştı.

Ateşkes planı ne öngörüyor?

Katar’a göre bu plan, ABD’nin birkaç ay önce önerdiği 60 günlük ateşkes planıyla “neredeyse aynı”.

ABD Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff Haziran ayında yaptığı teklifi İsrail kabul etmiş, Hamas ise reddetmişti. Hamas’ın o dönemdeki ret gerekçelerinden biri, geçici ateşkesin kalıcı hale geleceğine dair bir garanti içermemesiydi.

Witkoff’un teklifi, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklular karşılığında Hamas’ın elindeki sağ 10 rehineyi ve 18 rehinenin de cenazesini geri vermesini şart koşuyordu. İsrail’in de karşılık olarak müebbet hapis cezası almış 125 Filistinli tutukluyu, gözaltına alınmış 1111 Gazzeli’yi ve 180 Gazzelinin cenazelerini geri vermesi bekleniyordu.

Ateşkes süresince savaşı sona erdirecek ciddi müzakereler yapılması koşulu da bulunuyordu.

BBC’ye açıklama yapan bir Filistinli yetkiliyse, Mısır ve Katar’ın önerisinde; Hamas’ın elindeki sağ rehinelerden sekizini ateşkesin ilk günü, ikisini de ateşkesin 50. günü serbest bırakması; yedinci gün rehinelerden beşinin cenazesini, 30. gün beş cenazeyi daha ve son olarak 60. gün sekiz cenazeyi daha teslim etmesi şart koşuluyor.

Karşılığındaysa İsrail’den Gazze’de gözaltına alınan 1500 kişiyi, müebbet hapis cezasıyla İsrail hapishanelerinde yatan 150 Filistinliyi ve 15 yıldan uzun ceza almış 50 Filistinli tutukluyu serbest bırakması isteniyor.

Plan ayrıca İsrail ordusunun ateşkes boyunca İsrail sınırının 800 metre -1200 metre yakınındaki Gazze bölgelerine çekilmesini, ancak Gazze’nin güneyindeki Morag ve Philadelphi askeri koridorlarında konuşlanmaya devam etmesini öngörüyor.

New York Times’a konuşan Mısırlı kaynaklar, ateşkesin İsrail’in Gazze’ye insani yardım girişine izin vermesi koşulu getirdiğini de belirtti.

Hamaslı yetkili BBC’ye yaptığı açıklamada, arabuluculara gönderdikleri yazılı yanıtta son ateşkes teklifini bir değişiklik ya da şart olmaksızın kabul ettiklerini belirtmişti.

İsrail ’60 bin yedek askeri göreve çağıracak’

İsrail Güvenlik Kabinesi’nin ay başında kabul ettiği Gazze şehrini işgal planına bu hafta içinde kabinenin de onay vermesi bekleniyor.

İsrail basını yaklaşık 60 bin yedek askerin yeni operasyon kapsamında gelecek haftalarda göreve çağrılacağını yazdı.

İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir de 18 Ağustos’taki açıklamasında İsrail’in Gazze şehrine odaklanacakları yoğun saldırılarla, 22 aydır süren savaşta bir dönüm noktasında olduklarını söylemişti.